Als een zorgverlener (bijvoorbeeld een huisarts, tandarts of een fysiotherapeut) u behandelt, heeft u een geneeskundige behandelingsovereenkomst met hem of haar. In de Wet op de Geneeskundige Behandelingsovereenkomst (WGBO) staan de rechten en plichten die daarbij horen. De zorgverlener en de patiënt moeten zich daar aan houden.
Een zorgverlener heeft de plicht om u te helpen en moet informatie geven over:
- Uw huidige gezondheidstoestand en de vooruitzichten
- De aard en het doel van het onderzoek en de behandeling
- De te verwachten gevolgen en de risico’s van het onderzoek en de behandeling voor uw gezondheid
- Andere methoden van onderzoek of behandeling die in aanmerking komen.
Krijgt u niet voldoende informatie van uw hulpverlener, dan kunt u om nadere informatie vragen. U kunt ook vragen om het nog een keer te vertellen als het niet duidelijk is.
De zorgverlener is niet verplicht om te doen wat de patiënt hem vraagt, maar heeft het recht zijn eigen beslissingen te nemen. De expertise en eigen overtuiging spelen daarbij een grote rol. Uiteraard dient die beslissing te worden toegelicht.
Als patiënt heeft u onder andere het recht:
- Om zelf een zorgverlener te kiezen
- Op duidelijke informatie over uw gezondheidstoestand
- Om te beslissen of u toestemming geeft voor onderzoek of behandeling (op basis van de informatie die u heeft gekregen van de hulpverlener)
- Op een second opinion van een andere deskundige dan de behandelend hulpverlener.
- Op inzage in en kopieën van uw medisch dossier.
- Op privacy van uw gegevens, ook na uw overlijden. Zie ook Privacyreglement en WBP.
U heeft als patiënt ook plichten:
- U moet de hulpverlener duidelijk en volledig informeren, zodat hij u op een verantwoorde wijze kan onderzoeken en behandelen
- U moet zoveel mogelijk meewerken aan onderzoek en behandeling door de adviezen en voorschriften op te volgen die de hulpverlener u geeft.
Informatierecht jongeren en wilsonbekwamen
Is de patiënt wilsonbekwaam of jonger dan 12 jaar? Dan wordt de wettelijke vertegenwoordiger geïnformeerd over onderzoek en behandeling. De wettelijke vertegenwoordiger is een ouder of ander familielid, een gemachtigde of een mentor. Is de patiënt tussen de 12 en 16 jaar, dan worden de ouders/verzorgers en de patiënt zelf geïnformeerd. Patiënten ouder dan 16 jaar worden zelf geïnformeerd.
Niet volledig informeren bij noodsituatie
Is direct ingrijpen nodig in een noodsituatie, dan kan een hulpverlener er voor kiezen u niet volledig te informeren. Ook kan een hulpverlener besluiten bepaalde informatie achter te houden. Bijvoorbeeld als hij vreest dat de informatie voor u tot ernstige schade kan leiden. De hulpverlener moet dit altijd overleggen met een andere hulpverlener. Ook moet hij die informatie op een later, geschikter tijdstip wel geven.
Patiënt mag informatie weigeren
Misschien wilt u niet alle details horen over uw aandoening. U kunt dan informatie weigeren. Uw hulpverlener moet dit recht op niet-weten respecteren. Als door uw weigering gevaar ontstaat voor u of voor anderen, geeft de hulpverlener u de minimaal noodzakelijke informatie. Dit kan bijvoorbeeld het geval zijn als u een ernstige besmettelijke ziekte heeft.