Fysiotherapie bij hart- of longtransplantaties

Een transplantatie is het vervangen van een slecht of niet meer functionerend orgaan van een patiënt door dat van een donor. Organen die getransplanteerd kunnen worden, zijn bijvoorbeeld:

• Hart 
• Huid
• Longen
• Nieren
• Alvleesklier
• Lever 

Ook gedeelten van organen zoals huid en lever kunnen worden getransplanteerd.

Als er een chronische afstoting van het nieuwe lichaamsvreemde orgaan plaatsvindt gebeurt dit meestal in de eerste zes maanden na de transplantatie. Het is dan nodig voor de patiënt om voor de rest van zijn leven dagelijks anti-afstotingsmedicijnen in te nemen. Hierdoor is hij wel vatbaarder voor infecties, zoals een verkoudheid of griep.

Er ontstaat (helaas) een groeiende groep patiënten met een hart- of longtransplantatie. Zowel patiënten voor transplantatie, op de wachtlijst, als na transplantatie. De begeleidende rol van de fysiotherapeut is essentieel voor het slagen van de pre- en post- transplantatie doelen. Niet alleen in de transplantatiecentra, maar juist ook in de eerstelijnspraktijk. 

Wachtlijst fase

De fysiotherapeut speelt in de wachtlijst fase een belangrijke rol in de evaluatie van inspanningsvermogen, functionele status en spierfunctie. De hulpvraag van de patiënt zelf zal leidend zijn voor zijn trainingsprogramma. Vaak zijn optimaliseren van kracht en algemene conditie de belangrijkste vragen. Belangrijk vóór transplantatie is: ” BETTER in BETTER out! “.

Post-transplantatie fase na ontslag

Mocht het direct na ontslag (nog) niet lukken om naar de praktijk te komen dan is therapie aan huis een mogelijkheid. Zodra het wel lukt om de praktijk te bezoeken heeft dit natuurlijk de voorkeur.

Vooral de gestoorde spierfunctie, die na hart/longtransplantatie de belangrijkste inspanningsbeperking vormt, is de uitdaging voor de fysiotherapeut en de patiënt. Oorzaken van problemen in spierfunctie na transplantatie moeten met name worden gezocht in:

• Schadelijke effecten van immunosuppressiva (anti-afstoting medicatie)
• Lichamelijke achteruitgang door bedlegerigheid en inactiviteit voor- en na de operatie
• Reeds bestaande afgenomen spierfunctie

Ook in het verdere verloop na de transplantatie blijft de fysiotherapeut nauw betrokken bij de behandeling. Hij start niet alleen de training maar stimuleert de patiënt ook om een actieve manier van leven te leiden. De fysiotherapeut geeft richting aan adviezen en interventies. Dit doet hij of zij door het uitvoeren van jaarlijkse evaluaties ter beoordeling van inspanningsvermogen, spierfunctie en fysiek functioneren.

Vergoeding pre transplantatie 

De vergoeding van een transplantatie is afhankelijk van uw diagnose. De meeste longaandoeningen vallen onder de chronische indicatie code, waarvoor dezelfde vergoeding geldt als post transplantatie. Alle cardiologische aandoeningen worden helaas niet meer vanuit de chronische lijst vergoedt. Deze worden vergoed vanuit de aanvullende verzekering.

Vergoeding post transplantatie

In principe wordt fysiotherapie vanaf de 21e behandeling vergoed vanuit de basisverzekering. Het eigen risico is hierop van toepassing.

De eerste 20 behandelingen worden – afhankelijk van uw aanvullende pakket – geheel of gedeeltelijk vergoed vanuit de aanvullende verzekering. Bij onvoldoende dekking door uw zorgverzekeraar ontvangt u een kostendeclaratie. U bent ten allen tijde zelf verantwoordelijk voor de vergoeding van uw behandeling. Er is altijd een verwijzing van de longarts/cardioloog/chirurg of huisarts nodig.

Voor meer informatie over fysiotherapie bij een hart- of longtransplantatie kunt u vrijblijvend contact opnemen.